ماموریت کتابخانه بیمارستان مرکز طبی کودکان
چشم انداز کتابخانه بیمارستان مرکز طبی کودکان
با توجه به افزایش رشته ها و مقاطع تحصیلی در دانشگاه، رشد تعداد دانشجویان و سایر کاربران کتابخانه و گسترش فعالیت های آموزشی و تحقیقاتی در تمامی زمینه ها، ایجاد تحول در امکانات، خدمات و فضای کتابخانه، امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. لذا کتابخانه بیمارستان مرکز طبی کودکان مصمم است با تعالی امکانات و خدمات خود و با ایجاد محیطی مناسب، ضمن توسعه خدمات به کاربران و جلب رضایت آنان، روند بهبود مستمر خدمات و امکانات کتابخانه را تحقق بخشیده و نسبت به تأمین منابع و اطلاعات مورد نیاز مراجعین به طور مؤثر و سازنده اقدام نماید.
دستیابی به کتابخانه ای با فضای مناسب، توسعه منابع چاپی و الکترونیکی چشم انداز این کتابخانه می باشد.
کتابخانه بیمارستان در تلاش است با به کارگیری کتابداران و متخصصین اطلاع رسانی پزشکی، استفاده از فناوری های نوین، تامین منابع اطلاعاتی چاپی و الکترونیک به روز، تامین نیازهای اطلاعاتی کاربران و دسترسی آسان به اطلاعات مبتنی بر شواهد پزشکی در راستای ارتقاء کیفیت مراقبت از بیمار و سطح سلامت جامعه گام بردارد.
برنامه راهبردی کتابخانه بیمارستان مرکز طبی کودکان
ارزش های استراتژیک:
- حفظ کرامت انسانی
- احترام به حقوق کاربران
- برقراری عدالت در ارائه خدمات
- پایبندی به اصول اخلاقی و رعایت اخلاق حرفه ای در ارائه خدمات
- پایبندی به اصول اخلاق در پژوهش
- همکاری گروهی و مشورت در تصمیم گیری ها و اجرای تصمیمات
- مهارت، تخصص و خلاقیت در ارائه خدمات
- ارائه خدمت با رعایت نظم و آراستگی
- تلاش در راستای بهره وری در تمامی فراینده
اهداف کتابخانه بیمارستان مرکز طبی کود کان
اهداف کلی
پشتیبانی از اهداف آموزشی ، پژوهشی و درمانی مرکز از طریق تأمین نیازهای اطلاعاتی پژوهشگران ، استادان ، دانشجویان و سایر کاربران.
به کارگیری شیوه های نوین کتابداری و اطلاع رسانی و تکنولوژی های پیشرفته اطلاعاتی درجهت استفاده بهینه از نیروی انسانی، منابع و امکانات به منظور اشاعه سریعتر اطلاعات، افزایش دسترسی به آن و عرضه فعالانه خدمات
اهداف ویژه
مجموعه سازی ، فراهم آوری ، ذخیره سازی ، سازماندهی و اشاعه بهینه اطلاعات در جهت اهداف کلی مرکز
ایجاد و توسعه کتابخانه الکترونیکی
تبیین جایگاه ارزشی کتابداری واطلاع رسانی پزشکی
مشارکت در امور پژوهشی
چشم انداز کتابخانه بیمارستان مرکز طبی کودکان
با توجه به افزایش رشته ها و مقاطع تحصیلی در دانشگاه، رشد تعداد دانشجویان و سایر کاربران کتابخانه و گسترش فعالیت های آموزشی و تحقیقاتی در تمامی زمینه ها، ایجاد تحول در امکانات، خدمات و فضای کتابخانه، امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. لذا کتابخانه بیمارستان مرکز طبی کودکان مصمم است با تعالی امکانات و خدمات خود و با ایجاد محیطی مناسب، ضمن توسعه خدمات به کاربران و جلب رضایت آنان، روند بهبود مستمر خدمات و امکانات کتابخانه را تحقق بخشیده و نسبت به تأمین منابع و اطلاعات مورد نیاز مراجعین به طور مؤثر و سازنده اقدام نماید.
دستیابی به کتابخانه ای با فضای مناسب، توسعه منابع چاپی و الکترونیکی چشم انداز این کتابخانه می باشد.
کتابخانه بیمارستان در تلاش است با به کارگیری کتابداران و متخصصین اطلاع رسانی پزشکی، استفاده از فناوری های نوین، تامین منابع اطلاعاتی چاپی و الکترونیک به روز، تامین نیازهای اطلاعاتی کاربران و دسترسی آسان به اطلاعات مبتنی بر شواهد پزشکی در راستای ارتقاء کیفیت مراقبت از بیمار و سطح سلامت جامعه گام بردارد.
برنامه راهبردی کتابخانه بیمارستان مرکز طبی کودکان
ارزش های استراتژیک:
- حفظ کرامت انسانی
- احترام به حقوق کاربران
- برقراری عدالت در ارائه خدمات
- پایبندی به اصول اخلاقی و رعایت اخلاق حرفه ای در ارائه خدمات
- پایبندی به اصول اخلاق در پژوهش
- همکاری گروهی و مشورت در تصمیم گیری ها و اجرای تصمیمات
- مهارت، تخصص و خلاقیت در ارائه خدمات
- ارائه خدمت با رعایت نظم و آراستگی
- تلاش در راستای بهره وری در تمامی فراینده
عوامل داخلی و خارجی (SWOT )
نقاط قوت (Strengths):
- وجود نیروی متخصص در کتابخانه
- دسترسی به کتابها از طریق سیستم قفسه باز
- دسترسی به نرم افزار کتابخانه
- برخورداری کتابخانه از نور مناسب
- تعامل خوب مسئول کتابخانه با همکاران و جامعه استفاده کننده از کتابخانه
- وجود اینترنت
- وجود مجموعه منابع کتابخانه ای تخصصی و فوق تخصصی متناسب با نیاز گروههای آموزشی فعال در بیمارستان
نقاط ضعف (Weaknesses):
- کمبود تجهیزات و قدیمی و غیراستاندارد بودن آنها
- کمبود بودجه جهت تامین منابع و رفع نیازمندی های کتابخانه
- عدم دسترسی مناسب به منابع الکترونیک و پایگاههای اطلاعاتی با توجه به تحریمها و کمبود منابع مالی
- نداشتن گیت خروج کتاب
- داشتن مسئولیتهای غیر مرتبط با وظایف مسئول کتابخانه
- دسترسی Wi-Fi برای افراد خاص
فرصت ها (Opportunities):
- تعامل سازنده با مسئولین بیمارستان
- تعامل سازنده با کتابخانه مرکزی و سایر کتابخانه های دانشگاه
- فراگیر بودن استفاده از خدمات مجازی در جامعه هدف
- رشد روزافزون آموزش مجازی و فراگیر شدن استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی
- آموزش مستمر ضمن خدمت کارکنان
تهدیدها (Threats):
- تاثیر منفی افت ارزش پول ملی بر افزایش قیمت کتاب، سیستم های کامپیوتری و تجهیزات کتابخانه ای و کمبود بودجه کتابخانه
- وجود دیدگاه سنتی سیستم مدیریتی نسبت به کتابخانه و کتابداران
- شناخت ناکافی مدیران سطوح مختلف مسئولین دانشگاه از توانایی های کتابداران و نقش و جایگاه کتابخانه درتوسعه فعالیتهای آموزشی و پژوهشی
- نبود همکاری بین کتابخانه ای موثر در بین کتابخانه های دانشگاهی جهت ارائه خدمات و اشتراک منابع
- دیدگاه هزینه بر بودن و مصرفی بودن کتابخانه در برخی از مدیران
- کمرنگ بودن سیاست های تشویقی سازمانی در تقویت انگیزش کتابداران جهت ارتقاء وضعیت موجود
خط مشی کتابخانه بیمارستان مرکز طبی کودکان
مقدمه
خط مشی هر کتابخانه به منزله سندی است که به بسیاری از پرسش های مدیریتی یک کتابخانه در بلند مدت و کوتاه مدت پاسخ می دهد. یک مسئول کتابخانه همواره در شرایط تصمیم گیری قرار دارد و خط مشی کتابخانه می تواند پاسخ های روشنی را در بسیاری از موقعیت ها فراهم آورد.
با در نظر گرفتن اینکه اهداف و خط مشی کلیه کتابخانه های تابعه باید پیش از هر چیز در راستای اهداف و برنامه های سازمان متبوع خود باشد، خط مشی این کتابخانه نیز به منظور تبیین معیارها و اهداف مجموعه سازی، سازماندهی منابع، ایجاد خدمات الزم برای تامین نیازها و مدیریت کلان کتابخانه تدوین شده است که بدین طریق کتابخانه می تواند با وجود تغییرات در مدیریت و نیروی انسانی کتابخانه و سازمان متبوع با چشم اندازی مناسب و مدون به روند پیشرفت و تحول خود با اتکای بر این خط مشی ادامه داده و از نفوذ سلیقه ها و دیدگاههای غیراصولی افراد در امور کتابخانه جلوگیری بعمل آورد.
علیرغم مشکلات و موانع موجود و حاکم بر کتابخانه های سازمان متبوع، در تعیین و تدوین خط مشی این کتابخانه سعی گردیده است تا وضعیت و امکانات آن با استانداردهای الزم و موجود نزدیک و منطبق گردیده و مسئولین امر با در نظر گرفتن این معیارها روندی رو به رشد را برای کتابخانه فراهم آورند. همچنین باید در نظر داشت که مسئول کتابخانه موظف است بر اجرای دقیق و به کارگیری این خط مشی نظارت نموده و از طریق آن نسبت به اصلاح و برنامه ریزی خدمات کتابخانه اقدام نماید. با توجه به وجود تغییر و تحول در سیاست های سازمان متبوع در جهت توسعه و ارتقای خدمات خود، خط مشی کتابخانه نیز می بایست هر چهار سال یکبار توسط مسئول کتابخانه مورد بررسی و بازنگری قرارگیرد و در این بازبینی ها امکانات موجود، منابع و خدمات کتابخانه نیز در پرتو رسالت و هدف های کتابخانه ارزیابی شود تا بدین طریق اساس و بستر برنامه ریزی آینده فراهم آید.
رسالت و اهداف
کتابخانه بیمارستان مرکز طبی کودکان به عنوان یک کتابخانه بیمارستانی در راستای پیشبرد اهداف و برنامه های آموزشی ، پژوهشی و فرهنگی دانشگاه با بهره گیری از حمایت های این بیمارستان و معاونت تحقیقات و فناوری بیمارستان و دانشگاه علوم پزشکی تهران به ارائه خدمات کتابخانه ای و اطلاع رسانی می پردازد. این کتابخانه وظیفه دارد نسبت به شناسایی و تأمین نیازهای اساتید، فلوها، رزیدنت ها، دانشجویان و سایر کابران تحت پوشش خود و ارتقاء سطح آموزشی و پژوهشی بیمارستان، تلاش نموده و از طریق توسعه و استاندارد سازی خدمات و امکانات خود، بستر و محیط مناسب را برای کاربران فراهم آورد. همچنین کتابخانه بیمارستان مرکز طبی کودکان وظیفه خود می داند که موجبات پیشرفت علمی ، آموزشی و فرهنگی دانشگاه را فراهم آورده و از تلاشها و برنامه های دانشگاه در زمینه ارتقای فرهنگ سلامت جامعه و امور فرهنگی دانشگاهیان حمایت نموده و در این زمینه مشارکت فعال داشته باشد. لذا کتابخانه مصمم است با تعالی امکانات و خدمات خود و با ایجاد محیطی مناسب، ضمن توسعه خدمات به کاربران و سایر ذینفعان و جلب رضایت آنان ، روند بهبود مستمر خدمات و امکانات کتابخانه را تحقق بخشیده و به عنوان غنی ترین و فعال ترین کتابخانه در زمینه پزشکی اطفال و سایر موضوعات وابسته مطرح گردد و نسبت به تأمین منابع و اطلاعات مورد نیاز مراجعین به طور مؤثر و سازنده اقدام نماید.
مجموعه سازی
کتابخانه بیمارستان مرکز طبی کودکان از نوع کتابخانه های بیمارستانی بوده که می بایست موضوعات زیر را به عنوان معیار انتخاب منابع و مجموعه سازی خود تحت پوشش قرار دهد:
-1 پزشکی اطفال -2 اورژانس -3 پرستاری -4 علوم آزمایشگاهی -5 رادیولوژی -6 هوشبری -7 اتاق عمل -8 بهداشت -9 فوریتهای پزشکی
جامعه استفاده کنندگان
کلیه افرادی که در چارچوب آیین نامه مصوب کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی تهران، ا رائه خدمات به ان افراد مجاز شمرده شده است، کتابخانه بیمارستان نیز به آن افراد ارائه خدمات دارد.
لذا این کتابخانه دانشجویان و اساتید کلیه رشته های دانشگاه علوم پزشکی تهران را از کاربران اصلی خود می داند و در ارائه خدمات، مجموعه سازی و تعیین اولویت ها این دسته از کاربران را مورد توجه ویژه قرار خواهد داد. همچنین کتابخانه مرکز طبی کودکان به منظور تعیین و پیشبرد اهداف و برنامه های خود، کلیه کاربران و ذینفعان خود را به تفکیک زیر بیان می نماید:
پزشکان اساتید، فلوها، رزیدنت ها، دانشجویان و سایر کابران
پرستاران
مدیران و کارکنان اداری
کادر آموزشی شاغل در بیمارستان ؛
و دانشجویان کلیه رشته های دانشگاه علوم پزشکی تهران ؛
کتابخانه بیمارستان مرکز طبی کودکان با شناسایی و تفکیک استفاده کنندگان بالقوه و بالفعل خود تلاش می نماید تا نیاز ها و خواسته های جامعه استفاده کنندگان خود را متناسب با نیازهای آموزشی و پژوهشی آنها برآورده ساخته و می کوشد تا به نحوی شایسته زمینه الزم را برای رشد علمی و بهبود مهارتهای تخصصی کاربران فراهم آورد . با این وجود رسالت مجموعه سازی کتابخانه بر مبنای تاکید بر تامین منابع مورد نیاز اعضای فعال و ذی نفعان اصلی کتابخانه خواهد بود.
سفارش و گردآوری
مسئولیت اصلی انتخاب و تهیه منابع، با مسئول کتابخانه بوده که نظارت بر فرایند مجموعه سازی و ارزیابی سفارشات کتابخانه را نیز بر عهده خواهد داشت. در روند سفارش و گردآوری منابع می بایست میان تعداد منابع و موضوعات کتابخانه تعادل ایجاد نمود. در این راستا پیشنهادات و سفارشات اساتید، فلوها، رزیدنت ها، دانشجویان و سایر کابران مربوطه جمع آوری گردیده و در روند تهیه و انتخاب منابع ترتیب اثر داده خواهد شد.همچنین کتابخانه می بایست در سفارش و گردآوری منابع خود، منابع الکترونیکی مورد نیاز کاربران را نیز مد نظر قرار دهد.
خدمات عمومی کتابخانه
در کتابخانه وقت استفاده کنندگان ارزشمند بوده و الزم است که کتابدار حداکثر تلاش خود را برای تسریع در روند خدمت رسانی به مراجعین انجام دهد تا بتوان از اتلاف وقت ایشان جلوگیری بعمل آورد.
کتابخانه با بکارگیری سیستم قفسه باز و نرم افزار کتابخانه ای امکان سهولت بازیابی و دسترسی به منابع را فراهم آورده و مجموعه کتب کتابخانه به شرح زیر سازماندهی و بازیابی می شوند:
1 - کتب تخصصی و پزشکی براساس نظام رده بندی NLM و رده بندی الفبایی موضوعی
2 - کتب عمومی و غیر پزشکی براساس نظام رده بندی کنگره ) LC) و رده بندی الفبایی موضوعی
کتابخانه می بایست در آینده با ایجاد بخش سمعی و بصری به جمع آوری و طبقه بندی مواد الکترونیک و تجهیزات صوتی و تصویری پرداخته و همگام با پیشرفتهای تکنولوژی و نیازهای روز، دامنه خدمات خود را در این زمینه گسترش داده و خدمات الکترونیکی خود را بهبود بخشد.
استفاده رایگان از خدمات الکترونیک، منابع اطلاعاتی و سمعی و بصری منحصر به کاربران سازمان متبوع می باشد که اساتید و دانشجویان پزشکی در اولویت اینگونه خدمات قرار خواهند گرفت.
کتابخانه بیمارستان موظف به پاسخگویی به نیازهای اطالعاتی کارکنان در چارچوب پیشبرد امور کاری منطبق با وظایف محوله ایشان بوده و به طور کلی از ارائه هرگونه خدمات کتابخانه ای به مراجعین در راستای اهداف و نیازهای شخصی معذور خواهد بود.
بخش امانت کتابخانه
پویایی و کارآمدی هر کتابخانه مستلزم ارائه خدمات مناسب به مراجعین بوده و به عبارتی هویت هر کتابخانه نزد کاربران با ارائه خدمات آن شناخته می شود که بیشترین تبلور این خدمات در قسمت امانت کتابخانه می باشد. لذا این کتابخانه بر خود الزم می داند که با پرهیز از اعمال سلیقه شخصی و تبعیض در سیستم امانت خود ، در جهت بهبود و سهولت سرویس دهی در میز امانت تالش نموده و با پیگیری منظم دیرکرد ها و نیز کامپیوتری نمودن میز امانت ، این امکان را فراهم آورد. همچنین کتابخانه با تهیه آمارهای الزم از میز امانت می بایست مشکلات موجود را بررسی و مرتفع نموده و نیز بر روند پیشرفتها و کمبودها آگاهی یابد و نسبت به افزایش ضریب امانت و اعضای فعال کتابخانه اقدام نماید.
وجین
وجین کتب و منابع بر اساس آئین نامه تصویب شده وجین کتابخانه مرکزی و کتابخانه های تابعه دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام میگردد
اهداء
منابعی که به کتابخانه اهداء می شوند جزو اموال و منابع کتابخانه به شمار می روند و اهدا کننده نمی تواند هیچگونه شرط یا محدودیتی را در حین اهداء منابع به کتابخانه تحمیل نماید. همچنین کتابخانه می تواند منابعی را که برای مجموعه الزم و مفید نیست نپذیرد و یا از مجموعه کتابخانه خارج و وجین نماید. همچنین کتابخانه صرفاً آن دسته از منابع اهدایی را می پذیرد که به وضوح در چارچوب خط مشی انتخاب و مجموعه سازی کتابخانه باشد.
با توجه به اینکه منابع اهدا شده توسط مراجعین اغلب غیر تخصصی و عمومی می باشد لذا می
بایست در چارچوب اهداف و نیازهای زیر کتب اهدایی مورد پذیرش مسئول کتابخانه قرار گرفته و به مجموعه افزوده گردد:
- کمک به تأمین سلامت و بهداشت روانی جامعه استفاده کنندگان
- کمک به بالا بردن سطح آگاهی افراد نسبت به مسائل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی
- منظور نمودن منابع غیر درسی و کمک آموزشی برای کتابخانه
- ترویج و تقویت فرهنگ مطالعه و سواد سلامت
- ارتقای مهارتهای زندگی و شغلی کاربران